Sầu riêng Thái Lan: Từ món ăn Hoàng Gia đến trào lưu ẩm thực thế giới!

Yo, chào cả nhà mê xê dịch! Lại là mình đây, đứa cuồng Thái Lan tới từng “chân tơ kẽ tóc” và luôn sẵn sàng “khui” hết bí kíp cho anh em đồng bọn! Hôm nay, mình sẽ dắt cả nhà du hành vào một thế giới thơm… nồng nàn, một “siêu phẩm” mà chỉ nghe tên thôi là hội sành ăn đã “xỉu lên xỉu xuống” – chính là em SẦU RIÊNG THÁI LAN! Từ một thức quả quý hiếm, có phần bí ẩn, đến “crush quốc dân” của tín đồ ẩm thực toàn cầu, hành trình của “ông hoàng trái cây” này ở xứ Chùa Vàng “bén” cỡ nào, có gì “hot hit” mà ai cũng mê, theo chân mình khám phá tuốt tuồn tuột ngay và luôn nha! Đảm bảo đọc xong là muốn xách balo bay qua Thái “chén” liền!

Sầu riêng Thái Lan – “Ông hoàng” và hành trình chinh phục từ vườn cây đến bàn tiệc thế giới

Cả nhà ơi, sầu riêng (tiếng Thái gọi là “Thu-rian” – ทุเรียน) vốn dĩ là “đặc sản” của Đông Nam Á mình rồi, gốc gác em nó được cho là từ đảo Borneo xa xôi. Nghe nói từ thời cụ Khổng Tử bên Trung Hoa đã nhắc tới rồi đó, còn thi sĩ Lý Bạch thì mê mẩn cái “hương vị lạ kỳ tuyệt diệu”. Nhưng mà, để nói về độ “phủ sóng” và nâng tầm sầu riêng thành một “hiện tượng”, thì Thái Lan chính là một “tay chơi” thứ thiệt trên bản đồ sầu riêng thế giới đó nha!

Mình cũng không rõ chính xác từ bao giờ sầu riêng trở thành “vedette” ở Thái, nhưng chắc chắn là từ rất lâu rồi. Nghe các cụ kể lại thì sầu riêng ngày xưa cũng thuộc dạng “cao lương mỹ vị”, không phải ai cũng dễ dàng được thưởng thức đâu. Cái danh xưng “Vua của các loại trái cây” không chỉ vì hương vị độc đáo mà còn vì sự quý hiếm và giá trị của nó. Thái Lan hiện nay là một trong những vựa sầu riêng lớn nhất và nổi tiếng nhất thế giới, với kỹ thuật canh tác phải nói là “đỉnh của chóp”, cho ra đời những trái sầu riêng chất lượng miễn bàn. Từ những khu vườn bạt ngàn ở miền Đông Thái Lan, những trái sầu riêng căng mẩy, thơm lừng đã theo chân du khách và các chuyến hàng xuất khẩu đi khắp năm châu, tạo nên một “cơn sốt” không hề nhẹ.

“Điểm danh” những “ngôi sao” sầu riêng Thái khiến dân tình “đứng ngồi không yên”

Nói đến sầu riêng Thái thì thôi rồi, cả một “bầu trời” hương vị chứ không chỉ có một loại đâu nha. Mỗi loại một vẻ, “mười phân vẹn mười” luôn! Để mình “review sương sương” vài “em” nổi đình nổi đám cho cả nhà dễ hình dung nè:

Monthong (หมอนทอง) – “Gối vàng” quốc dân, lựa chọn an toàn cho người mới “nhập môn”

Đây chắc là “gương mặt thân quen” nhất với nhiều người rồi. Monthong, dịch nôm na là “gối vàng”, trái to bự, múi dày cui, cơm vàng óng ả, hạt thì lép kẹp. Vị của em này thì ngọt đậm, béo vừa phải, và quan trọng là mùi không quá nồng gắt, rất dễ ăn, kể cả với những bạn mới “tập tành” ăn sầu riêng. Mình thấy dân Thái cũng chuộng Monthong lắm, đặc biệt là để sấy khô hoặc làm các món tráng miệng. Đi chợ Thái mà thấy Monthong là cứ “triển” thôi, ít khi nào “fail” lắm!

Chanee (ชะนี) – “Nàng Vượn” với hương nồng quyến rũ, vị béo ngậy khó quên

Nếu Monthong là “hoa hậu thân thiện” thì Chanee đích thị là “cô nàng cá tính”. Tên “Chanee” có nghĩa là “con vượn” đó cả nhà. Em này thì hương thơm nồng nàn hơn Monthong nhiều, vị ngọt béo đậm đà, có khi còn xen lẫn chút vị đắng nhẹ đặc trưng của sầu riêng “xịn”.

Cơm của Chanee thường mềm và ướt hơn, ăn vào là tan chảy trong miệng. Dân sành ăn sầu riêng ở Thái hay “vote” cho Chanee lắm đó. Mình thì team Chanee hạng nặng nha, cái vị béo ngậy quyện với hương thơm “điếc mũi” đó nó “gây nghiện” kinh khủng!

Kanyao (ก้านยาว) – “Cuống dài” quý tộc, đẳng cấp của sự tinh tế

Đây rồi, “trùm cuối” của làng sầu riêng Thái đây! Kanyao, nghĩa là “cuống dài”, nổi tiếng với cái cuống trái dài và to đặc trưng. Em này thì thuộc hàng “thượng phẩm”, giá cực kỳ đắt đỏ, nhất là Kanyao trồng ở vùng Nonthaburi gần Bangkok. Nghe nói có những trái Kanyao được bán đấu giá lên tới cả trăm triệu đồng tiền Việt mình đó cả nhà, “xỉu ngang” luôn! Chất lượng thì khỏi bàn rồi: cơm vàng kem mịn màng, vị ngọt thanh tao, béo nhẹ nhàng mà tinh tế, hương thơm thoang thoảng chứ không sốc nổi. Được thử một miếng Kanyao “chuẩn” thì đúng là “nhớ đời”. Tuy giá “chát” nhưng nếu có điều kiện, mình nghĩ cũng đáng để thử một lần cho biết “mùi đời” đó!

Puang Manee (พวงมณี) – “Chùm ngọc” nhỏ xinh, vị ngon bất ngờ từ xứ Chanthaburi

Ngoài ba “ông lớn” kể trên, còn có Puang Manee, một giống sầu riêng trái nhỏ hơn, nhưng “nhỏ mà có võ” nha. Cơm của Puang Manee có màu vàng đậm rất đẹp mắt, vị ngọt sắc, rất thơm và béo. Giống này đặc biệt phổ biến ở các tỉnh miền Đông như Chanthaburi. Mình từng ăn thử Puang Manee trong một chuyến đi Chanthaburi, phải nói là “ưng cái bụng” lắm luôn!

À, còn một loại nữa cũng hay được nhắc tới là Gumpun hay còn gọi là Red Prawn (Tôm Đỏ) của Thái. Em này thịt có màu cam đỏ khá lạ mắt, cơm mềm, vị ngọt thanh, cũng rất đáng để thử nếu bạn thích khám phá sự đa dạng.

“Săn” sầu riêng Thái như dân bản địa – Bí kíp bỏ túi từ đứa “ăn dầm nằm dề” ở Thái!

Muốn ăn sầu riêng Thái ngon “bá cháy” thì không chỉ biết tên loại đâu, mà còn phải biết “săn” đúng cách nữa! Để mình chia sẻ vài chiêu “gia truyền” nha:

Mùa nào thức nấy: Đón sầu riêng “chín tới” ngon nhức nách!

Sầu riêng Thái có quanh năm nhưng mùa rộ nhất thường rơi vào khoảng từ tháng 4 đến tháng 8, tháng 9, tùy theo vùng. Đi đúng mùa thì sầu riêng vừa ngon bá cháy, nhiều lựa chọn, mà giá lại “mềm” hơn nhiều đó. Các tỉnh miền Đông như Chanthaburi, Rayong, Trat thường có sầu riêng sớm hơn. “Mình nhớ có lần đi Thái tháng 5, đúng mùa sầu riêng, ăn ngập mặt mà vẫn thấy thòm thèm!”

“Thủ phủ” sầu riêng Thái – Check-in ở đâu cho “đã cái nư”?

* Chợ Or Tor Kor (อ.ต.ก.) ở Bangkok: Đây là một khu chợ nông sản cao cấp, sầu riêng ở đây thì chất lượng “khỏi chê”, trái nào trái nấy tuyển chọn kỹ càng, nhưng giá thì cũng “nhỉnh” hơn chỗ khác một chút. Bù lại, bạn sẽ được thưởng thức những loại ngon nhất.
* Các tỉnh miền Đông như Chanthaburi, Rayong: Nếu có thời gian, làm một chuyến về các “thủ phủ” này đúng mùa thì tuyệt vời. Bạn có thể mua sầu riêng tươi ngon tại vườn, giá lại rẻ hơn nhiều. Mình từng có chuyến phượt Chanthaburi đúng mùa sầu riêng, trời ơi nó là thiên đường ngập tràn hương sầu riêng, cảm giác như lạc vào một “lễ hội” sầu riêng vậy!
* Các siêu thị lớn như Big C, Tesco Lotus cũng có bán, tiện lợi nhưng có thể không đa dạng bằng chợ.

Tuyệt chiêu chọn sầu riêng “đỉnh của chóp” – Nghe mình, không bao giờ “toang”!

Chọn sầu riêng cũng là cả một nghệ thuật đó!
* Nhìn cuống: Cuống phải còn tươi, to, có màu xanh hoặc hơi nâu, nhìn còn nhựa là dấu hiệu sầu riêng mới rụng hoặc mới cắt, không bị để lâu.
* Ngửi mùi: Sầu riêng chín cây sẽ có mùi thơm nồng đặc trưng, không có mùi chua hoặc mùi lạ.
* Gõ vỏ: Dùng tay hoặc cán dao gõ nhẹ vào vỏ. Nếu nghe tiếng “bộp bộp” hoặc “chắc nịch” là cơm dày, hạt lép. Tiếng “bong bong” rỗng thì có thể cơm mỏng, hạt to. Cái này cần kinh nghiệm chút, cứ nhờ người bán gõ thử cho nghe.
* Nhìn gai: Gai phải nở đều, đầu gai hơi khô, màu sắc tươi sáng.
* Lắc nhẹ: Nếu nghe tiếng hạt di chuyển bên trong thì có thể trái đã chín quá hoặc cơm không được ngon.
“Hồi đó mình mới đi Thái lần đầu, ngơ ngác không biết chọn, mua trúng trái sượng ngắt. Rút kinh nghiệm ‘xương máu', giờ mình ‘pro' hơn nhiều rồi, haha!”

Sầu riêng Thái không chỉ để ăn tươi: Cả một “vũ trụ” ẩm thực đang chờ bạn “khai phá”!

Đừng nghĩ sầu riêng Thái chỉ có mỗi cách ăn tươi xé múi nha! Người Thái họ sáng tạo lắm, biến tấu sầu riêng thành đủ món ngon “thần sầu” luôn:

* Khao Niao Thu Rian (ข้าวเหนียวทุเรียน) – Xôi sầu riêng “huyền thoại”: Món này thì khỏi bàn, xôi nếp dẻo thơm quyện với nước cốt dừa béo ngậy và thịt sầu riêng ngọt lịm. Ăn một lần là “dính” luôn, vị ngon ám ảnh!
* Kem sầu riêng (ไอศกรีมทุเรียน): Món tráng miệng “quốc dân” ở Thái, nhất là vào những ngày nóng. Kem mát lạnh, thơm nức mùi sầu riêng, béo ngậy. Các quán dessert ở Thái chỗ nào cũng có, từ xe đẩy vỉa hè đến nhà hàng sang chảnh.
* Bánh crepe sầu riêng, Chiffon sầu riêng, bánh pie sầu riêng: Đủ loại bánh ngọt lấy cảm hứng từ sầu riêng, món nào cũng hấp dẫn.
* Sầu riêng sấy khô (ทุเรียนอบกรอบ), kẹo sầu riêng: Mấy món này thì quá nổi tiếng rồi, mua về làm quà cho bạn bè, người thân thì “hết nước chấm” luôn. Vừa ngon vừa đậm chất Thái.

Nếu khéo tay, cả nhà cũng có thể thử làm sầu riêng smoothie, bánh sầu riêng tại nhà theo các công thức trên mạng. Nhưng nhớ nha, phải chọn đúng sầu riêng Thái “xịn” thì thành phẩm mới “chuẩn vị” được!

Sầu riêng: “Ông hoàng” bổ dưỡng hay “con dao hai lưỡi”? Góc nhìn sức khỏe “chuẩn Thái”

Nghe danh “King of Fruits” là biết sầu riêng bổ dưỡng cỡ nào rồi hen. Em nó giàu vitamin C giúp tăng cường miễn dịch, vitamin B tốt cho năng lượng và trao đổi chất, cùng với chất xơ dồi dào hỗ trợ tiêu hóa. Chưa hết, sầu riêng còn chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể.

Tuy nhiên, cái gì cũng có hai mặt. Người Thái và nhiều nước Đông Nam Á quan niệm rằng sầu riêng có tính nóng (ร้อน – r온). Ăn nhiều dễ bị nóng trong, nổi mụn, nhiệt miệng. Kinh nghiệm của mình là ăn sầu riêng xong thì nên uống nhiều nước lọc, hoặc ăn kèm các loại trái cây có tính mát như măng cụt để “cân bằng”.

Và một điều CỰC KỲ QUAN TRỌNG mà mình phải nhắc đi nhắc lại: Tuyệt đối không ăn sầu riêng cùng lúc với rượu bia hoặc các đồ uống có cồn khác! Đây là lời khuyên “vàng ngọc” từ người dân địa phương và cả các chuyên gia sức khỏe. Sự kết hợp này có thể gây ra những phản ứng nguy hiểm cho cơ thể, nhẹ thì khó tiêu, đầy bụng, nặng thì có thể ngộ độc hoặc ảnh hưởng tim mạch. Mình nghe nhiều vụ rồi nên cả nhà nhớ kỹ nha, “vui thôi đừng vui quá”! Tóm lại, ngon mấy thì ngon nhưng cũng phải “kìm hãm sự sung sướng” lại, ăn vừa phải và đúng cách để tận hưởng trọn vẹn vị ngon mà vẫn đảm bảo sức khỏe.

Sầu riêng Thái: Chốt hạ một “mối tình” đầy mê hoặc!

Vậy đó cả nhà ơi, hành trình khám phá sầu riêng Thái Lan của tụi mình xin tạm dừng ở đây. Phải nói là, sầu riêng Thái không chỉ đơn thuần là một loại trái cây, nó là cả một trải nghiệm văn hóa, một “chất gây nghiện” hợp pháp mà ai đã lỡ “dính” vào rồi thì khó lòng mà “cai” được. Từ những khu vườn trĩu quả ở Chanthaburi, Rayong đến những quầy hàng thơm nức mũi ở các khu chợ Bangkok, sầu riêng Thái luôn có một sức hút khó cưỡng, một “ma lực” khiến bao con tim phải “tan chảy”.

Nếu có dịp vi vu xứ Chùa Vàng, đừng ngần ngại thử “ông hoàng” này nhé, biết đâu bạn lại tìm thấy “chân ái” ẩm thực của đời mình như mình thì sao! Còn với hội “fan cuồng” sầu riêng, các bạn mê nhất loại sầu riêng Thái nào? Monthong béo ngậy, Chanee nồng nàn hay Kanyao quý phái? Chia sẻ ngay ở dưới phần bình luận cho mình và mọi người cùng biết với nha! Hẹn gặp lại cả nhà trong những chuyến “food tour” Thái Lan tiếp theo!