Chùa Ba Vàng, Khá Bảnh, Phúc XO … những hiện tượng xã hội méo mó truyền bá lệch lạc trong nhận thức của số đông một bộ phận giới trẻ Việt Nam. Tương lai đất nước rồi sẽ đi về đâu?
Khá Bảnh
Nhân vật chính trong hình là Khá Bảnh, sinh năm 1993, 26 tuổi, học hết lớp 7, chuyên nghề đòi nợ thuê, đánh đấm, chửi bới … theo phong cách giang hồ.
Anh ta từng vào ra tù vài lần. Xuất hiện trên Youtube và Facebook với những video clip gây sốc, hành động mà người bình thường sẽ cho là ngông cuồng, nói năng như tạt nước miếng vào những chuẩn mực xã hội hiện có. Ấy vậy mà mỗi lần Khá Bảnh xuất hiện thì kéo theo hàng triệu người theo dõi trên mạng xã hội.
Hiện giờ Khá Bảnh có fanpage riêng mang thương hiệu của mình với trên 600k theo dõi, kênh youtube với gần 2 triệu lượt đăng ký. Và con số này đang tăng lên từng giờ, từng phút sau mỗi một hành động lạ thường qua các video hình ảnh của nhân vật.
Đa số fan hâm mộ anh này là bạn trẻ ở độ tuổi 2003 trở lên, mà trong giới marketing, bán hàng được định nghĩa với tên gọi là thế hệ Z.
Phải chăng là từ sự tha hóa hay bất lực của giáo dục mà ra???
Phúc XO
Tại cầu Tham Lương, sát siêu thị Thiên Hòa, quận 12, Hà Nội, thủ đô văn hiến, Phúc XO nổi tiếng với việc đeo 13kg vàng, sở hữu những chiếc oto và moto mạ vàng.
Mỗi buổi chiều hay dịp lễ tết, đoạn đường này sẽ bị kẹt xe vì Phúc mang chiếc oto hay moto mạ vàng ra rồ máy hoặc đứng lau chùi biểu diễn cho thiên hạ quay phim, chụp hình.
Thay vì chỉ có 1 kênh Youtube, thì Phúc XO kéo theo mình hàng mấy chục hoặc cả trăm Youtuber quay phim, phỏng vấn, trò chuyện. Anh ấy sẵn sàng kể về vàng, xe, về con ngựa mạ vàng đặt trước cửa quán Karaoke của anh.
Câu chuyện thể hiện một cách nói mềm dẻo, chân tình về của cải, về phong thủy, về cách làm sao để đạt được tối ưu trong sắp xếp phong thủy để ăn nên làm ra, sản nghiệp đầy đàng, vàng đeo hàng ký.
Những vòng xe dừng lại, những người già, trẻ nhỏ, người có tiền, người chưa có tiền… đứng ngẩn ngơ quay phim, chụp hình, bàn tán … như trong một tấn trò đời.
Chùa Ba Vàng
Mới vài ngày qua thôi, sau khi báo Lao Động đăng thông tin về chùa Ba Vàng (Quảng Ninh) làm chuyện “động trời”: Dùng luật nhân quả đề “hù” tín đồ và người dân: Kiếp trước gây tội lỗi nhiều, kiếp này phải trả nợ lớn.
Nếu không cúng chuyển nghiệp, tất mạng sẽ vong, tiền sẽ mất, gia nghiệp tiêu tan. Sau khi “hù” xong thì nhà chùa sai “vong” ra giá tiền phải cúng dường giải nghiệp.
Trong mọi thứ chức tước của sư trụ trì chùa này có một chức quan trọng: Phó ban thông tin truyền thông của giáo hội phật giáo. Và, ông ấy đã phát huy công việc này một cách bài bản nhất:
Thiết lập hàng chục fanpage, group, facebook, website, kênh youtube cùng một số các diễn giả, tạo ra những mạng lưới đa kênh truyền thông mạng xã hội social hoàn hảo. Chỉ để làm một điều: Dùng những khái niệm không sờ mó được để nói về Vong, về tiền kiếp, về ma cỏ và những hình thức trả thù, báo oán… một cách ngọt ngào, rùn rợn để làm người nghe bị dẫn dắt vào mê cung sợ hãi, tự nguyện bỏ tiền túi theo cái giá mà “vong” đưa ra ra, hòng mong muốn thoát kiếp nạn của mình.
Trong toàn bộ các bài giảng, họ dùng hình ảnh, những luận cứ mơ hồ thật giả, đặc biệt, dùng cả khái niệm khoa học bằng cách ngụy biện nhất để đưa người nghe về trạng thái mơ hồ sợ hãi… Sự việc bùng nổ thành một làn sóng chấn động xã hội: Báo chí đăng, cơ quan chức năng vào cuộc … sư trụ trì thông báo sẽ có họp báo vào hôm sau.
Dĩ nhiên, ai cấp giấy phép họp báo? Vậy là chùa tổ chức một buổi livestream “giải thích những điều báo chí nói về chùa” với hàng ngàn tín đồ, những câu hỏi đáp, những lời giải thích, những ví dụ chứng minh câu chuyện họ nói và làm đúng hoàn toàn…
Nghĩa là, còn hơn một buổi họp báo dễ bị sụp hầm hồ của nhà báo nữa. Nhà sư xứng danh là người làm truyền thông, khi hầu hết báo chí đăng lại nội dung ông ta nói. Nghĩa là, con người này đã lật tung những khái niệm của truyền thông truyền thống. Ông ta sử dụng sức mạnh công nghệ để phủ dụ hàng trăm ngàn tín đồ hàng tháng vẫn mang về số tiền cúng “chuyển nghiệp” khổng lồ cho ngôi chùa này!
Tuy nhiên vỏ quýt dày lại có móng tay nhọn, những người phóng viên đâu phải là vừa. Sau phát súng của báo Người Lao Động, hàng loạt báo khác vào cuộc điều tra ngọn ngành, bóc mẽ từng chân tướng, danh tính, hành động từng nhân vật xuất hiện trong buổi livestream được ghi nhận rõ ràng.
Hóa ra lừa vẫn hoàn lừa, dùng biến cố của người khác, dùng lời lẽ xảo biện để đưa người khác ra chạy chữa cho mình, một nửa sự thật không bao giờ là sự thật.
Cái đắng nhất đó là báo chí khai thác chính phát ngôn từ người thân, người chồng của Phạm Thị Yến, lý do biến một người chân thật làm ăn chân chính, gặp biến cố bị lừa, lên chùa Ba Vàng cầu mong an lạc, tịnh tâm phúc lành. Lại tiếp tục lại gặp được nhân duyên sư trụ trì Cử nhân Đại học Kinh tế Quốc dân khai sáng ra con đường làm giàu lấy lại những gì đã mất, thế là từ ấy đi độ vong cho chúng sinh.
Hiện tại trên website và các kênh truyền thông xếp vào tầm cỡ tập đoàn, đã nhanh chóng xóa dấu tích đi hàng trăm bằng chứng của những bài viết hình ảnh video trục vong. Tuy nhiên, đã là internet thì có che dấu cái vết cũng không thể mất đi được.
Sâu xa hơn cái căn cơ của sự lộng hành này cho đến nay, xuất phát điểm được báo chí phanh phui tiết lộ: Là do khởi điểm các vị chức sắc địa phương âm thầm đi cầu vinh, trục vong, cầu đấng cao siêu phù trợ để đường quan lộ. Ấy rồi mà mang ơn, làm phước dung túng làm ngơ và bỏ qua. Các vị ấy leo đến tầng lớp cao trong hệ thống chính quyền, thể hiện rõ nhất qua một số bài viết được đăng trên báo điện tử cơ quan cao nhất của Việt Nam.
“Khâm phục” tài kinh doanh của sư trụ trì chùa Ba Vàng
PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh (Đại học Ngoại thương), phó viện trưởng Viện Kinh tế và thương mại quốc tế, từng tới chùa Ba Vàng đã phải thốt lên rằng: bà rất “khâm phục” tài kinh doanh của sư trụ trì chùa Ba Vàng Thích Trúc Thái Minh – người từng là giảng viên của Trường đại học Kinh tế quốc dân.
Bà Ánh cho biết bà thường rất dị ứng với các chùa mới, chùa hoành tráng như Ba Vàng, nhưng bởi tò mò khi nghe sư trụ trì chùa – nguyên là giảng viên Trường đại học Kinh tế quốc dân – nên một lần rảnh rỗi bà đến thăm chùa.
Sau chuyến đi, bà “thật sự choáng váng” trước tài năng kinh doanh của thầy Thích Trúc Thái Minh.
Bà Ánh cho biết người ở chùa này kể với bà là thầy Thái Minh thường tổ chức cho sinh viên các trường từ khắp nơi đến nghe giảng miễn phí. Mỗi lần từ 500-1.000 sinh viên. Chùa cấp xe, mời một bữa ăn miễn phí giản dị, chỉ cần các trường cử sinh viên đi.
“Bài giảng của thầy tràn lan trên Internet, nội dung chủ yếu cũng chỉ toàn những thứ ai cũng biết như hiếu, nghiệp… nhưng bằng cách ấy thầy đã xây dựng một cộng đồng khách hàng tiềm năng rất hùng hậu. Nhiều sinh viên sau khi đi làm đã quay lại sử dụng dịch vụ hay tài trợ cho chùa”, PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh nhận định.
Từ một cái chùa bé tí, thầy ấy đã biến thành một khu rộng hàng chục ha với rất nhiều công trình xây dựng màu mè hoành tráng. Đặc biệt đây là chùa duy nhất theo tôi biết là có liên hệ với sinh viên các trường đại học rất chặt chẽ”,
PGS. TS Nguyễn Hoàng Ánh
Phó giáo sư Ánh cho rằng việc sinh viên các trường đại học bị cuốn vào các hoạt động này của chùa Ba Vàng là rất tai hại.
“Các trường đại học đáng ra phải là nơi cung cấp kiến thức khoa học và tư duy phản biện cho sinh viên, lại trở thành nơi tiếp tay truyền bá mê tín dị đoan cho người trẻ”.
PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh cho rằng quan niệm “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành” ở Việt rất độc hại, bởi “nó triệt tiêu hoàn toàn sự sáng suốt của dân chúng khi nói về tôn giáo và là “mỏ vàng” cho những kẻ buôn thần bán thánh”.
Kết luận
Chỉ ba ví dụ nhỏ, có vẻ không liên quan nhau, nhưng thực sự có liên quan,bằng sợi dây dẫn dắt của việc “sở hữu cộng đồng”. Ai sở hữu cộng đồng, người đó dẫn dắt sức mạnh đám đông. Công cụ tạo ra cộng đồng thì nền tảng công nghệ đã cung cấp miễn phí. Còn định hướng cái cộng đồng riêng của mình thì do những cá nhân, tổ chức tự định hướng theo nhu cầu và mục đích sử dụng.
Ai tạo ra hiện tượng tụ tập đám đông quanh Khá Bảnh, Phúc XO hay sức mạnh truyền bá dữ dội sự mê tín của ngôi chùa Ba Vàng? Chắc chắn là mạng xã hội rồi. Mạng xã hội tức một phần xã hội.
Câu hỏi là: Tại sao một xã hội luôn dốc toàn sức, toàn lực để giáo dục về những điều tốt đẹp, thánh thiện, hướng tới những giá trị cao cả … lại nảy sinh ra những con người sẵn sàng chạy đua theo những lời nói ngông cuồng, thói khoe khoang của cải hoặc tâm lý tin tưởng ngu muội rằng những thế lực siêu nhiên có thể bóp chết chính mình
Đó là một câu hỏi xứng đáng đặt ra.
Chuyện gì đang xảy ra? Vong nào đang dẫn dắt xã hội??????
Tổng hợp + Trích theo Tác giả: Nguyễn Văn Tiến Hùng