SEO (Search Engine Optimization) – Tối ưu từ khóa tìm kiếm trên các công cụ tìm kiếm, điển hình là Google mà thuật ngữ rất nhiều người kinh doanh, làm dịch vụ, marketing, agency … đều biết. Tuy nhiên nếu ai còn nghĩ làm SEO chỉ đơn giản như trước đây: spam link, dội backlink, rải các forum, chạy tool, hay cả việc cố tình viết bài lặp từ để cố tình đẩy từ khóa đó trong bài viết hay chuỗi bài viết … thì đã là quá khứ rồi. Vì A.I của Google sau bao nhiêu lần cập nhật và học tập thì đã quá thông minh, còn hơn cả người đọc bình thường rồi.
Làm SEO đến nay gần 10 năm, bao nhiêu biến cố và thăng trầm dự án, từ hồi ban đầu cứ mỗi lần nghe Google Update là đau tim, mà đau nhiều rồi cũng chai và tìm ra cách để ung dung bình thản khi nghe tin. SEO của chục năm trước và SEO bây giờ khác nhau nhiều lắm. Vì cơ bản, Google cho SEOer tự tung tự tác và lợi dụng cái tôi, năng lực và công sức để âm thầm theo dõi, đo lường, điều chỉnh và cập nhật để phục vụ cho mục đích Tăng lượng khách hàng chi tiền quảng cáo của mình. Ở sân chơi nào cũng thế, kẻ nắm công nghệ, máy chủ, sân chơi thì tất thảy phải theo luật chơi của họ
Về thế hệ
Thời điểm ban đầu, SEOer đông như quân Nguyên, liên tiếp mấy năm liền thời gian đó từ ít người cho đến nhà nhà người người bắt đầu làm SEO và học SEO, SEO như một trend kéo dài mấy năm trời sau đó.
Các khoá học, sự kiện nhiều dần dần đến khi chững lại, gần nhất chỉ có event SEO của Diệp Nguyễn năm 2019 – Việt Nam Digital Seo Summit 2019 mới là sự kiện SEO đáng được chú ý nhất và có chuyên môn cao.
Xem thêm Review SEO Mindset của Diệp Nguyễn (Đánh giá chi tiết sau khóa học Tư duy SEO)
Rồi hụt hơi, các SEOer khi mới chập chững vào nghề sau một thời gian đã chán với sự chờ đợi và khắc nghiệt, bắt đầu chuyển dần qua các kênh Online khác như Google Adw, Facebook, sàn TMĐT, các kênh khác như Zalo, Tiktok…
Và dần dần cộng đồng SEO giảm dần, chỉ còn vài cộng động lớn, nhưng so với các cộng đồng Google Adw, Facebook đã chênh quá nhiều. Ban đầu cộng đồng Google Adw mới vài ngàn thì cộng đồng SEO đã mấy chục ngàn thành viên, còn bây giờ thì ngược lại. Thời thế thay đổi, con người và công nghệ cũng thay đổi.
Các SEOer thời đó bây giờ toàn ông chủ bà chủ, hoặc là manager cho các công ty có phòng ban marketing, vì cơ bản thứ khó như SEO anh chị còn nhai được thì ngại gì vết bẩn.
Về cách triển khai
Cơ bản cách đây 7 năm, SEO còn là cuộc chơi của link, lúc đó chỉ cần tối ưu cơ bản, lên content và bắn link là TOP, và TOP rất nhanh. Các phần mềm như GSA được thịnh hành và sử dụng như một công cụ chiến lược trong SEO.
Nhưng bây giờ đã khác, SEO phức tạp hơn, việc sử dụng GSA không còn dễ lên TOP nữa, Google đòi hỏi nhiều hơn về các chỉ số khác như content, Signal, LSI…. Nhất là trong các chủ đề về sức khoẻ, tài chính thì bản quyền và tác giả như một yếu tố tiên quyết trong SEO.
Thuở sơ khai, tút trick black rất nhiều, cho tới bây giờ vẫn nhiều nhưng hiệu quả phải do người triển khai như thế nào. Bây giờ có nhiều cách SEO hơn, thậm chí không link, tí content vẫn lên TOP như bình thường, hoặc bá đạo hơn có những tút trick cho phép Bật TOP 1 từ khoá khó trong 1 ngày… Trước đây cũng không có Schema, không có featured snippet, các kết quả Youtube, sàn TMĐT cũng ít hơn… Trước đây làm SEO dễ hơn nhiều.
Trước đây cũng ít có Master trong lĩnh vực, nhưng giờ có, như Thegioididong, vatphamphongthuy, batdongsan… Và trước đây các sàn TMĐT còn sơ khai chứ không mạnh mẽ như bây giờ.
SEO trước đây còn sơ khai không chuyên nghiệp như bây giờ, với các hệ thống quản lý và report realtime khiến cho quản trị SEO cũng đơn giản hơn.
Bây giờ cũng có nhiều đơn vị triển khai SEO nổi tiếng hơn, chứ trước đây chỉ toàn là cá nhân triển khai dự án là chính.
Về nhân sự triển khai
Thế hệ SEOer bây giờ có quá nhiều điều kiện học tập cho nên cũng nhanh nhạy và giỏi hơn thế hệ trước, nhưng bù lại họ lại thiếu đi sự kiên trì cần có của nghề.
Trước đây toàn phải ra các diễn đàn nước ngoài học thì giờ chỉ cần lên Youtube là nhan nhản.
Dễ có được kiến thức nhưng lâu thấy kết quả thành ra nhân sự nghành SEO biến động rất nhanh, tỉ lệ chuyển đổi nghành cũng cực kì cao, và đa phần chất lượng nhân sự cũng không tốt như hồi trước.
Về vị trí SEO và bối cảnh dự án
Trước đây SEO có thể chạy độc lập như một kênh marketing hoàn toàn riêng biệt, và hiệu quả tích luỹ ngày càng lớn. Nhưng bây giờ SEO là một kênh marketing online chạy nền đúng nghĩa, để hiệu quả bắt buộc phải kết hợp xuyên suốt với các kênh marketing khác như Facebook, PR, các Social chanel khác….Thì khi đó hiệu quả mới được tối ưu hoá giá trị chuyển đổi, và giá trị SEO mới nổi bật hơn.
Trước đây SEO được coi như là kênh chính và các kênh khác triển khai xung quanh, nhưng giờ thời thế đổi chiều, SEO là kênh nền chạy chung với các kênh marketing khác.
Về hạ tầng
Trước đây một SEOer khi làm dự án không cần xây dựng hệ thống vẫn SEO bình thường, đẩy TOP hàng chục website cùng một lúc, khi ấy chỉ cần làm nội dung, tối ưu cơ bản và bắn link về là TOP.
Nhưng bây giờ thì khác, để lâu dài và có sự đồng bộ, cần phải có một hệ thống hạ tầng riêng đi kèm. Ví dụ như hệ thống hoa tươi thì sẽ có hoa lan hồ điệp, hoa sinh nhật, hoa viếng….
Hoặc là chuyên biệt vào một mảng nhỏ trong đó, thì dễ SEO và chuyển đổi hơn. Còn nếu muốn triển khai các dự án lớn ở các mảng khó thì cần phải có hệ thống được xây dựng đi kèm.
Cho nên SEO bây giờ đa phần là chuyện của đội ngũ, cá nhân nếu không có các hệ thống CTV và oursoure mạnh rất khó triển khai dự án thành công.
Về hệ thống SEO
Cách đây 7 năm, các hệ thống website/ diễn đàn được tạo ra để phục vụ SEO nhiều như rác, có thời điểm bị Google quét phạt hơn 2000 site, việc mua bán tài khoản hệ thống, mua textlink hệ thống diễn ra rất náo nhiệt, các hệ thống nổi bật một thời Hoàng Gia Châu, Seomxh… Sau này cũng chết hết.
Hiện tại việc mua bán tài khoản hầu như không còn, chuyển qua hình thức mới là mua bán Guest post là chính. Vẫn còn các hình thức textlink và rất hiệu quả trong đẩy Top từ khoá.
Các hệ thống giờ cũng private hơn, có tính tập trung từng lĩnh vực hơn, xây dựng phục vụ cho mình hoặc trao đổi hệ thống với nhau trong nhóm nhỏ.
Xây dựng hệ thống trước đây xài Blogspot là chính, bây giờ chuyển qua xây hệ thống PBN cho tiết kiệm và hiệu quả.
Về tỉ lệ chuyển đổi và hệ thống đo lường
Trước đây hệ thống đo lường SEO chỉ có đơn giản là thứ hạng từ khoá là chính, nhưng bây giờ với các công cụ đi kèm như Google Tag Manager, chỉ số đo lường của SEO còn phức tạp hơn.
Tất nhiên SEO vẫn chỉ cam kết thứ hạng từ khoá là chính, nhưng song song đó SEO cũng phải có các chỉ số khác đi kèm như tỉ lệ click, tỉ lệ load trang….Để dễ dàng thống kê lại các chỉ số nhằm phục vụ cho việc tối ưu.
Tất nhiên nếu xét trên các con số bình diện chung, tỉ lệ chuyển đổi của SEO vẫn cao hơn các lĩnh vực. Vì cơ bản họ đến với website qua SEO là theo nhu cầu thật sự, còn các kênh như Facebook thì theo yêu thích sẽ khác.
Nhưng cũng vì vậy, khá nhiều lĩnh vực volume thị trường của SEO sẽ nhỏ hơn Social, ví dụ thời trang, sức khoẻ, làm đẹp….Cho nên hiệu quả của SEO bây giờ là phải kết hợp với nhiều kênh khác, mới tối ưu hoá lợi ích được.
Về hành vi mua hàng
Trước đây, người tiêu dùng lên Google tìm kiếm, click vào website lên TOP là tỉ lệ mua hàng đã rất cao. Nhưng bây giờ, khi các quảng cáo ập vào họ tính theo từng giây, thì đã khác, khách hàng có nhiều sự lựa chọn hơn, khách hàng cũng có nhiều điều kiện mua hàng hơn. Vậy thì SEO cũng phải thay đổi.
Ví dụ: Khách hàng lên Facebook lướt và thấy quảng cáo, họ thích quá nhưng sợ bị lừa, họ ra Google Search, họ mở một loạt website lên TOP và tìm hiểu, sau đó họ qua sàn TMĐT mua hàng. Yep, thế đấy, TOP cao chưa chắc bán được hàng.
À còn nữa, khách hàng hôm nay search “ mua ip 12 pro” click vào website, xem chán chê, rồi tắt trình duyệt. Mai lại search tiếp “ mua iphone 12 pro màu xanh”, lại xem và tắt.
Rồi ngày kia search tiếp “ mua iphone 12 pro gần đây”… Thế đấy, khi người dùng có nhiều lựa chọn hơn, SEOer cũng phải thay đổi cấp tiến hơn để đáp ứng những nhu cầu phù hợp nhất.
Cho nên tuỳ vào từng lĩnh vực thì phải xác định được vị trí của SEO như thế nào. Và có chiến lược phù hợp để tiếp cận.
Về sản phẩm của Google
Hiện Google dựa theo các chỉ số đo lường cũng chính nhờ cộng đồng SEO giúp họ, với các sản phẩm – bắt buộc ai làm SEO cũng phải cài, và ai đọc thông tin cũng phải để Google theo dõi, với các công cụ hoàn toàn miễn phí như Google Analytics, Google Chrome, Google Map – Google Business cho doanh nghiệp, Google Search Console, Google Tag Manager, ..
Đúng với bản chất và ý nghĩa của câu nói “There ain't no such thing as a free lunch” (nghĩa là không có bữa ăn trưa nào là miễn phí) là một câu thành ngữ phổ biến truyền đạt ý tưởng rằng không thể có được một cái gì đó mà không phải mất gì cả.
Mình sẽ viết 1 bài chi tiết về các Sản phẩm của Google một cách đầy đủ và chi tiết nhất
Kết
Suy cho cùng, thời thế thay đổi, khi công nghệ luôn được update mới hàng ngày thì cuộc sống cũng phải thay đổi, và SEO cũng phải thay đổi. Thay đổi để sinh tồn, để phát triển. Trong một thế giới đang thay đổi từng ngày thì việc dậm chân một chỗ đã là những bước đi lùi.
Hành trình vạn dặm đều bắt đầu từ một bước chân, chân đi, chân chạy, chân vấp ngã đều phải bước. SEOer bây giờ toàn năng hơn, làm được nhiều thứ hơn, và nếu tập trung tốt thì lại trở thành master dễ hơn.
Cho nên cứ mạnh mẽ bước tới, chúc các SEOer luôn chân cứng tim vững để cùng vượt qua mọi khó khăn trong công việc khô khan này nhé.